Nieuwe wetgeving voor ZZP’ers: wat verandert er voor jou?

Alle stemmen zijn geteld en de onderhandelingen over een kabinet zijn inmiddels van start gegaan. Eén van de lopende dossiers die het nieuwe kabinet op zijn bord krijgt, is de hervorming van de arbeidsmarkt. Op 7 oktober jl. presenteerde demissionair minister Van Gennip van Sociale Zaken de ‘Wet verduidelijking beoordeling arbeidsrelaties en rechtsvermoeden’. Het wetsvoorstel zoals dat er nu ligt, maakt veel los bij zzp’ers merken we bij ROMYN. Wat gaat er precies veranderen en welke gevolgen heeft dit? Om antwoord te geven op deze en andere vragen ging onze collega Bas Diemel in gesprek met mr. Leonie Ouwersloot-Koster, werkzaam bij JPR advocaten en gespecialiseerd in arbeidsrecht.

 

Een korte geschiedenis
Met de invoering van de Verklaring Arbeidsrelatie (hierna: VAR) in 2001 wordt een eerste poging gedaan duidelijkheid te verschaffen over de kwalificatie van een arbeidsrelatie. Wanneer moet iemand als zelfstandige dan wel als werknemer worden gedefinieerd? Het doel daarvan is om opdrachtgevers meer zekerheid te geven over de verschuldigde premie- en loonheffingen. In 2016 echter wordt geconstateerd dat de VAR niet gehandhaafd wordt en er nog steeds onduidelijkheid bestaat over de kwalificatie van een arbeidsrelatie. Hiertoe is dat jaar de Wet deregulering beoordeling arbeidsrelaties (hierna: DBA) ingevoerd. Hierbij worden modelovereenkomsten geïntroduceerd.

Leonie: “Door juist dat gebrek aan handhaving en het hebben van geen zekerheid kon er in de praktijk buiten de kaders gewerkt worden en ontstond de ‘schijnzelfstandigheid’. Werknemers en werkgevers zijn zich hierdoor minder bewust geworden van de eisen die gelden rondom het compliant inrichten van een arbeidsrelatie.”

 

Hoe ziet de wet er precies uit?
Het doel van de nieuwe zzp-wet is tweeledig:

1) onduidelijkheid van de arbeidsrelatie wegnemen en schijnzelfstandigheid voorkomen en

2) beter handhaven.

Wat betekent dit concreet? Leonie legt uit:

“Er wordt een rechtsvermoeden geïntroduceerd bij een salaris van minder dan €32,24 per uur. Dit houdt concreet het volgende in: wanneer een werkende aan kan tonen dat er sprake is van een uurtarief lager dan het bovenstaande bedrag, wordt vermoed dat er sprake is van een arbeidsovereenkomst. Het is dan aan de werkgever om aan te tonen dat er geen sprake is van een arbeidsovereenkomst. Als er twijfel bestaat over of de werkende een werknemer of zelfstandige is, wordt het onderstaande beoordelingskader aangehouden.”

Voor het overzicht hebben we dit kort schematisch weergegeven:

 

* [Element A] Met werkinhoudelijke aansturing wordt bedoeld dat de werkgever aanwijzingen en instructies aan de werkende kan geven over de werkzaamheden en de werknemer deze instructies of aanwijzingen ook dient op te volgen. De werkgever kan daarnaast de werkzaamheden van de werknemer controleren en ingrijpen waar nodig.

* [Element B] Organisatorische inbedding betekent kortgezegd: vallen de werkzaamheden binnen het organisatorische kader van werkgever? Hierbij moet gekeken worden of de werkzaamheden een structureel karakter hebben, behoren tot de kernactiviteit van de organisatie en of ze zij-aan-zij worden verricht met werkende die gelijksoortige werkzaamheden verrichten.

* [Element C] Of de werkende voor eigen rekening en risico werkt, hangt af van een aantal zaken. Zo is van belang of de financiële resultaten en risico’s voor rekening van de werkende zijn, of de werkende verantwoordelijk is voor zijn eigen uitrusting, of de werkende specifieke kennis, opleiding of vaardigheden bezit die in de rest van de organisatie niet structureel aanwezig is, of de werkende zelfstandig naar buiten treedt, en of de werkende een opdracht heeft voor korte duur of een beperkt aantal uren per week werkt.

* [Element C+] Gedraagt de werkende zich doorgaans wel of niet als ondernemer of werkende in het economisch verkeer met betrekking tot vergelijkbare werkzaamheden.

 

Wat betekent de wet voor zzp’ers?
Een ingewikkelde materie dus, maar wat betekent dit concreet voor zzp’ers die nu wel of niet via ROMYN werken?

Leonie: “De nieuwe wet betekent voor zzp’ers dat hun werkrelatie misschien een arbeidsovereenkomst wordt na de herwaardering. Dit betekent dat zij aanspraak kunnen maken op hetgeen waar werknemers die nu al onder artikel 7:610 werknemer zijn ook aanspraak op kunnen maken: dit betekent vakantiedagen, vakantiebijslag, CAO-verplichtingen, loon tijdens ziekte, ontslagbescherming en ontslagvergoeding. Dit lijkt in eerste instantie voordelig, maar er zijn ook nadelige gevolgen: bijvoorbeeld het verliezen van de positie als ondernemer voor de inkomstenbelasting, waardoor de zzp’er fiscale voordelen kwijtraakt.”

 

Wanneer gaat de wet er komen en wordt deze ook gehandhaafd?
Ten slotte: wordt de spreekwoordelijke soep zo heet gegeten als hij wordt opgediend? De beoogde inwerkingtreding van de wetswijziging is immers 1 juli 2025. Vanaf deze datum zal er ook direct worden gehandhaafd. Leonie legt echter uit, dat het haar verwachting is dat het in de praktijk wel mee zal vallen. De wet ligt nu nog ter beoordeling bij de beide kamers en ook vanuit de werkgevers- en werknemersorganisaties zijn er nog veel vraagtekens. Deze liggen onder andere in de beoogde handhaving van de wet en de precieze uitvoering hiervan. Daarnaast, zo vertelt Leonie, geldt het maar voor een zeer beperkte groep zzp’ers van circa 25 duizend personen die en aangeven onder het gemiddelde uurtarief van 32 euro te werken en aangeven het rechtsvermoeden in willen roepen en dus als werknemer gekwalificeerd zouden kunnen worden.

 

Nog vragen?
Heb je na het lezen van bovenstaande nog vragen of zijn er nog zaken onduidelijk? Aarzel dan niet om contact op te nemen met Leonie Ouwersloot-Koster. Zij kan je alles vertellen over de juridische haken en ogen van de nieuwe ZZP-wet.

Wil je een nieuwe stap maken in je carrière of werk je nog niet als ZZP’er via ROMYN, dan kun je contact opnemen met een van onze recruiters, Wieger Dijkstra of Bas Diemel. Voor actuele vacatures kijk je op www.romyn.nl.